Ο ΚΗΠΟΣ ΤΟΥ ΕΠΙΚΟΥΡΟΥ

 

Ο ΚΗΠΟΣ ΤΟΥ ΕΠΙΚΟΥΡΟΥ

Ο Επίκουρος στήριξε τη Φυσική του στον Δημόκριτο (ατομική θεωρία).

Θεμελιώδεις αρχές της επικούρειας Φυσικής είναι ότι τίποτε δεν δημιουργείται από το τίποτα ("Ουδέν γίγνεται εκ του µη όντος"), καθώς και ότι κανένα πράγμα κατά τη διάλυσή του δεν καταλήγει στην πλήρη ανυπαρξία (αρχή της διατήρησης της ύλης).

Ο Κήπος είχε προσεκτικά σχεδιασμένο πρόγραμμα διαπαιδαγώγησης αλλά και δηµόσιας προβολής του για την προσέλκυση µαθητών. Όσοι αποδέχονταν την επικούρεια διδασκαλία ενθαρρύνονταν να δηλώνουν δηµόσια την ταυτότητά τους ως επικούρειων, να χτίζουν φιλίες μεταξύ τους, να τιµούν και να έχουν ως πρότυπα τους ιδρυτές του Κήπου, και να παίρνουν μέρος στις ιδιαίτερες γιορτές του.

Η αρχή της αναβίωσης

Το έτος 2007, κατά το μήνα Νοέμβριο, μαζευτήκαμε στην Θεσσαλονίκη και αποφασίσαμε να κάνουμε την παρέγκλιση στη ζωή μας, που συγχρόνως θα είναι και παρέγκλιση στην κοινωνική ζωή.
Αποφασίσαμε ότι, μετά από χίλια εξακόσια χρόνια, έφθασε ο καιρός να ανασυστήσουμε και να συνεχίσουμε τον Κήπο του Επίκουρου.
Από τότε και μετά, με την διαδικασία της ώσμωσης, οι Κήποι του Επίκουρου, σε μικρές κοινότητες, σ’ όλη την Ελλάδα,  συνεχίζουν τη βιωματική προσέγγιση της Φιλοσοφίας του Επίκουρου.

 Η φιλοσοφία στην γέννησή της ήταν η καθολική επιστήμη.

Προέκυψε από την ανάγκη του ανθρώπου να εξηγήσει τον κόσμο που τον περιβάλλει και ορίσει τη θέση του εντός του(Χαράλαμπος Θεοδωρίδης καθηγητής ΑΠΘ).

Γεννήτορες της φιλοσοφίας ήταν οι Έλληνες περίπου δύο χιλιάδες επτακόσια έτη πριν από σήμερα.  Σύμφωνα με τον βιογράφο Διογένη Λάερτιο, ο φιλόσοφος Επίκουρος γεννήθηκε κατά το τρίτο έτος της εκατοστής ενάτης Ολυμπιάδος, στις επτά του μηνός Γαμηλιώνος (341 π.χ.). Πατέρας του ήταν ο Νεοκλής και μητέρα του η Χαιρεστράτη. Ήταν Αθηναίος πολίτης του Δήμου Γαργηττού και ανήκε στο γένος των Φιλαϊδών.
Στην ηλικία των τριάντα ετών και ενώ είχε έρθει σε επαφή με τις διάφορες φιλοσοφικές σχολές της εποχής του, μετέβηκε στο Γυμνάσιο της Μυτιλήνης για να διδάξει φιλοσοφία. Σύντομα όμως εγκατέλειψε το νησί για να μετεγκατασταθεί στην Λάμψακο της Ιωνίας.  Εκεί δίδαξε για μια πενταετία, δημιουργώντας τον πρώτο επικούρειο φιλοσοφικό του κύκλο.
Το 306 π.χ. ο Επίκουρος μεταφέρει στην Αθήνα την σχολή του.

Ιδρύει τον Κήπο όπως τον ονόμασε, σε μια ιδιόκτητη έκταση που αγόρασε ως Αθηναίος πολίτης.  Από τον Κήπο η ευδαιμονική φιλοσοφία του διαδόθηκε σε όλο τον τότε γνωστό κόσμο.
Όπως ορίζει ο ίδιος ο Επίκουρος στην επιστολή του προς Μενοικέα, η ευδαιμονία έγκειται στη μακαρία ζωή, δηλαδή στο να μην υποφέρει κάποιος από σωματικούς πόνους και να μην είναι η ψυχή του ταραγμένη.

Τα κύρια σημεία της φιλοσοφίας του Επίκουρου

Ο Τόμας Τζέφερσον το 1799, παραμονές της εκλογής του ως πρόεδρος των ΗΠΑ, έγραψε μια συνοπτική περίληψη των δογμάτων του Επίκουρου, σε επιγραμματικό ύφος που βρίσκεται δημοσιευένη στην περίφημη επιστολή του προς τον φίλο του Γουίλιαμ Σορτ στις 31 Οκτωβρίου 1819 όπου δηλώνει ότι είναι επικούρειος:

ΦΥΣΙΚΗ

Το σύμπαν είναι αιώνιο.
Τα μέρη του, μεγάλα και μικρά, εναλλάσσονται.
Ύλη και κενό μόνο.
Κίνηση συνδεόμενη με τη βαρύτητα και τη παρέγκλιση.
Αιώνια ανακύκλωση των στοιχείων των σωμάτων.
Οι Θεοί ως όντα αμέσως ανώτερα των ανθρώπων, απολαμβάνουν στη δική τους σφαίρα την ευτυχία τους, αλλά δεν ανακατεύονται με τις ανησυχίες της κλίμακας των όντων που βρίσκονται κάτω από αυτούς.

ΗΘΙΚΗ

Η ευτυχία είναι ο σκοπός της ζωής.
Η αρετή είναι το θεμέλιο της ευτυχίας.
Η ωφέλεια είναι το κριτήριο της αρετής.
Καταστηματική ηδονή και απονία.
Η απονία είναι η έλλειψη του πόνου, η αληθινή ευδαιμονία.
Η ενέργεια της κινητικής ηδονής δεν είναι ευτυχία, αλλά την παράγει.
Έτσι η απουσία της πείνας είναι ένα στοιχείο ευδαιμονίας. Το να τρως είναι το μέσο για να την αποκτήσεις.
Ευδαιμονία είναι το να μην υποφέρει το σώμα και να μην ταράσσεται ο νους.
Απονία του σώματος, αταραξία του νου.
Για προσλάβουμε την ηρεμία του νου πρέπει να αποφεύγουμε τις επιθυμίες και τους φόβους, τις δύο κύριες ασθένειες του νου.
Ο άνθρωπος είναι ελεύθερη ατομικότητα.